Srbija mora da preduzme hitne korake u očuvanju ljudskih prava osoba sa invaliditetom i interno raseljenih Roma, poruka je komesara Vijeća Evrope za ljudska prava Nilsa Muižnieksa, koji završava petodnevnu posjetu Srbiji.
Prema ocjeni komesara, koji bi za dva mjeseca pred Vijećem Evrope trebalo da podnese izvještaj o Srbiji, prava osoba sa invaliditetom posebno su ugrožena u kategoriji onih sa intelektualnim i psihosocijalnim poteškoćama.
Sistem brige o takvim ljudima mora da bude usklađen sa Konvencijom UN-a.
Komesar Vijeća Evrope za ljudska prava je podsjetio da će približavanjem Evropskoj uniji Srbiji biti dostupni i evropski fondovi namijenjeni za poboljšanje položaja osoba sa invaliditetom.
"Mi smo objavili vodič, koji se odnosi na zakonodavni kapacitet u skladu sa Konvencijom UN-a, kao i na to kako planirati i mjeriti primjenjivost programa deinstitucionalizacije'', rekao je Muižnieks.
Nevidljivi i marginalizovani
Obrazovanje, sloboda kretanja i zapošljavanje samo su neka u korpusu osnovnih ljudskih prava obuhvaćenih Konvencijom Ujedinjenih naroda, čije su potpisnice i zemlje našeg regiona.
Ali, kada je riječ o pravima osoba sa invaliditetom, postojeći zakoni nisu uvijek garancija da će se oni i primjenjivati.
U velikom broju slučajeva, osobe sa invaliditetom još su jedna od najnevidljivih i najmarginalizovanijih grupa u Srbiji, o kojoj se premalo govori, kažu u udruženju slijepih i slabovidih Srbije "Beli štap".
No, uprkos tome, posljednjih godina, u Srbiji su, kroz zakonska rješenja, učinjeni značajni pomaci po pitanju poboljšanja položaja osoba sa invaliditetom - od Zakona o sprečavanju diskriminacije osoba sa invaliditetom i niza drugih zakona iz oblasti socijalne zaštite do dvogodišnjeg Akcionog plana za sprovođenje unapređenja njihovog položaja.
No, jedno je zakon usvojiti, a drugo primijeniti ga u praksi, ukazuje Nacionalna organizacija osoba sa invaliditetom.
O tome, tvrde, možda najbolje svedoči i činjenica da, iako Zakon o socijalnoj zaštiti predviđa servise podrške poput personalne asistencije, na tu uslugu, ne mogu svi da računaju jer je finansiranje u nadležnosti lokalne samouprave.
''On praktično nikada nije bio ni finansiran sredstvima gradske uprave Grada Beograda, dok u drugim gradovima kao što je Niš, kao što je čak i Leskovac i Sombor i Jagodina i Kragujevac i Čačak i Novi Sad, on postoji i mi trenutno vodimo kampanju i podnosim zvaničnu inicijativu upravo ovih dana da se servis personalnih asistenata ponovo uvede u odluku o uslugama socijalne zaštite koju donosi Grad Beograd, a koja je pre godinu dana, iz nama nejasnih razloga, nepravedno izbačena iz sistema'', rekla je Ivanka Jovanović iz Nacionalne organizacije osoba sa invaliditetom.
Tokom boravka u Srbiji, komesar Muižnieks je posjetio i Centar za brigu o ljudima sa intelektualnim invaliditetom u Veterniku.
Sumirajući svoje utiske, posebno je ukazao na neophodnost da Srbija što prije preduzme korake koji bi vodili ka deinstitucionalizaciji osoba sa invaliditetom, u skladu sa Konvencijom UN-a.
Evropski fondovi
U tome je Vijeće Evrope spremno da pomogne Srbiji i kroz evropske fondove za tu namjenu.
''Mi smo objavili vodič, tzv. issue-paper, koji se odnosi na zakonodavni kapacitet u skladu sa Konvencijom UN-a, kao i na to kako planirati i mjeriti primjenjivost programa deinstitucionalizacije'', rekoa je Muižnieks.
Svoj izvještaj o stanju ljudskih prava u Srbiji, Muižnieks bi trebalo da predoči Vijeću Evrope za dva mjeseca, do kada bi, očekuju u udruženjima osoba sa invaliditetom, u Skupštini trebalo da bude usvojen i prvi zakon o srpskom znakovnom jeziku, koji se već nalazi u proceduri, javlja iz Beograda reporterka Al Jazeere Anne Marie Ćurčić.
Izvor: Al Jazeera
Clik here to view.
Srbija mora poboljšati položaj osoba sa invaliditetom, a Vijeće Evrope spremno je pomoći, kazao komesar Muižnieks.
Clik here to view.